Parafia Zagórzany powstała z fundacji benedyktynów prawdopodobnie w drugiej połowie XIV w i należała do Dekanatu Bieckiego Diecezji Przemyskiej. Pierwsza wzmianka na temat parafii i kościoła pod wezwaniem Świętego Wawrzyńca pochodzi z 1445 roku.
Około 1589 roku wybudowano nowy modrzewiowy kościół.
Obecny (trzeci) kościół został wybudowany w 1816 roku z fundacji hrabiny Wielopolskiej o czym świadczy wmurowana w kościele tablica z napisem:
Kościół ten wprzód drewniany, wytrwawszy 227 lat,
Starością na koniec, obaleniu bliski,
J.W. Teresa z książąt Sułkowskich hrabina
Wielopolska, roku po narodzeniu Chrystusa
1816 murem opasała i podniosła.
Drzewo ze starego kościoła, użyte zostało na budowę "organistówki".
W 1924 roku gmina wybudowała murowany dom przeznaczony na mieszkanie dla organisty i Urzędu Gminnego.
W 1924 parafia Zagórzany zostaje włączona do nowego Dekanatu Gorlickiego Diecezji Tarnowskiej.
W latach 1965 - 1969 zostaje przeprowadzony generalny remont i konserwacja ołtarzy.
W roku 1982 rozbudowano kościół, a w 1986 wybudowano nową kaplicę w Gorlicach pod wezwaniem Niepokalanego Serca Matki Bożej.
W 1992 roku Zagórzany zostały włączone do Dekanatu Łużniańskiego Diecezji Tarnowskiej.
Co łączy miejscowość pod Gorlicami z sanktuarium w Pasierbcu? Jeden obraz Matki Bożej łaskami słynącej.
Zaledwie dwa dokumenty mówią, że w starym drewnianym kościele zagórzańskim czczony był obraz Matki Bożej Pocieszenia, zwanej też Pocieszną. Kiedy władze austriackie walczyły z obrazami i zabierały wota, kult obrazu osłabł, a i sam wizerunek zaginął.
Tropiciel zapomnianych wizerunków niegdyś łaskami słynących, ks. dr Władysław Szczebak, odkrył jednak, że na jednym z feretronów zachowała się kopia dawnego obrazu przedstawiająca Matkę Bożą Pocieszenia, z Dzieciątkiem na ręku, stojącą w obłokach, adorowaną przez św. Augustyna i św. Monikę.
- Obydwoje święci znajdują się na ziemi i otrzymują od Madonny rzemienne paski do opasywania się - podaje ks. Szczebak. Feretron ten nosili członkowie bractwa, którzy opasywali się specjalnymi i poświęconymi paskami, stąd nazywano ich Bractwem Paska. Niestety, i ta pamiątka po obrazie zaginęła. A kiedyś do bractwa zapisywali się pielgrzymi z dalekich stron diecezji, a nawet spoza jej granic.
W kościele znajdował się jeszcze jeden obraz. Kiedy Austriacy walczyli z kultem wizerunków maryjnych, ów obraz został ukryty w Gorlicach. A stamtąd zabrano go do Pasierbca, gdzie odbiera wielką cześć. Matka Boża Pocieszenia nie opuściła jednak Zagórzan. W nowym kościele z 1814 roku umieszczono kolejny wizerunek maryjny, tym razem wzorowany na turyńskiej Madonnie Wspomożycielce Wiernych. Parafianie nazywają Maryję Matką Pocieszenia, w każdą sobotę odprawia się specjalną nowennę, a ludzie chętnie zamawiają Msze św. prosząc o wstawiennictwo Maryi, czasem przyniosą też i jakieś dziękczynne wota.
Choć patronem parafii jest św. Wawrzyniec, to odpust ku jego czci nazywany jest małym, zaś sierpniowy na Matkę Bożą Pocieszenia - wielkim. Jej kult rozkrzewia m.in. Dziewczęca Służba Maryjna. Zagórzańsko - pasierbiecki obraz jakoś do nas wrócił w kopii ofiarowanej przez ówczesnego kustosza tamtejszego sanktuarium, ks. prał. Józefa Waśniowskiego. Ludzie co sobotę śpiewają: „Zagórzańska śliczna Pani, Matko Pocieszenia. Tobie hołdy dziś składamy, prośby dziękczynienia… Od trzech wieków już królujesz w Zagórzańskiej Ziemi. Wszyscy, którzy tu prosili, byli pocieszeni…”. Trzy w sumie obrazy, ale jedna Maryja - tak można by oddać maryjny charakter parafii, który nie przybladł, choć zmieniały się owe „imago gratiosa”.
Zagórzańska Pieśń napisana przez śp. ks. proboszcza Stanisława Tokarza:
Zagórzańska Nasza Pani, Matko Pocieszenia,
Której hołdy dziś składamy, prośby, dziękczynienia.
Ty nas otocz swą opieką, Zagórzańska Nasza Pani,
Serca nasze, życie nasze, składamy Ci w dani!
Od trzech wieków już królujesz, w Zagórzańskiej Ziemi
Wszyscy, którzy tu prosili, byli pocieszeni.
Służyć wiernie przyrzekamy Twojemu Synowi
Walczyć z grzechem w drodze życia, ku Zbawicielowi!
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_w_Zag%C3%B3rzanach
https://zagorzany-wiz.diecezja.tarnow.pl/#parafia
https://tarnow.gosc.pl/doc/6276454.Zagorzany-Odpust-ku-Jej-czci-nazywano-wielkim